Hamilelikte kabızlık, basurlar (Hemoroidler) ve makat çatlakları

Modern yaşam tarzının beraberinde getirdiği en önemli sorunlardan biri kabızlıktır. Hızla değişen yaşam biçimi, hareket eksikliği, hazır gıdaların sıkça kullanımı sonucunda oluşan yanlış beslenme alışkanlıkları kabızlığı tetikleyen en önemli nedenlerin başında gelir. Özellikle kadınların muzdarip olduğu kabızlık hamileliğin eklenmesi ile birlikte kadınların çoğu için ağır bir yük halini alır.     

Hamilelikte kabızlık                                         

Hormonların etkisi ve anne adayının rahminin bağırsaklara uyguladığı baskı nedeniyle meydana gelen kabızlığın tedavisi edilmesi gereksizdir. Daha önceki dönemlerde kabızlık daha ciddi bir rahatsızlık gibi ele alındığından kabızlık sonucunda besin zehirlenmesi oluşabileceği iddia ediliyordu. Ancak kalın bağırsaklarda emilim fazla olmadığından burada uzun süre kalan dışkının herhangi önemli bir yan etkisi (çok uzun süre kalmaması kaydıyla) olmaz.  Bundan dolayı anne adaylarına kabızlık giderici ilaçların verilmesinin  de büyük bir yararı yoktur. Hatta ilaçlara bağımlılık ve ishale bağlı tuz-elektrolit kaybının daha ciddi sorunlar yaratabileceği bilinmekte. Bunun yanı sıra bağırsakta oluşan gaz nedeniyle tedavi olunması uzmanlar tarafından tavsiye edilir.  Kabızlığı gidermek için en başarılı yöntemler davranış ve beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesidir.

Hamilelikte basur (Hemoroid)                                       

Hemoroid veya halk arasında kullanılan tabiri ile basur makat çevresindeki toplar damarların genişlemesi olarak tanımlanan varislerdir.

Hemoroidin en önemli nedeni uzun süreli kabızlıktır. Hamilelik kendi başına basur gelişimini tetikleyen bir süreç olup anne adaylarında görülen ilk basur belirtisi çoğunlukla dışkıda görülen taze kan görülmesidir. Bu kanamalar çoğu zaman kısa sürer ve her dışkılamada tekrarlar. Bunun dışında kanama ile birlikte dışkılamayla başlayan ve uzun süre devam eden ağrı görülür. Bir diğer belirti elle dokunulduğunda hissedilen kitle veya şişliktir. Ne yazıkki hamilelik süreci içerisinde basura kesin tedavi uygulamak mümkün değildir. Ancak rahatsızlığın giderilmesinde ağrı kesici haplar ve kremler, dışkıyı yumuşatan ilaçlar, oturma banyoları fayda sağlayabilir.

Hamilelikte makat çatlağı (Fissur)

Hamilelik esnasında makat çatlağı bir diğer adı ile fissurun en önemli nedenleri hemoroid (basur) gibi hastalıklar sonucunda oluşan ağrı, üşenme, tuvalet bulamama nedeniyle defekasyon işleminin ertelenmesidir.  Özellikle tuvalet ihtiyacının geciktirilmesi sonucunda rektum (dışkının depolandığı kalın bağırsağın son kısmı) zamanla genişler ve tembelleşir. Ayrıca kabızlığın neden olduğu aşırı ıkınmalar neticesinde sinirlerin de zarar görmesi kabızlığı kronikleştirir.                                   

Rahatsızlıkla başa çıkmanın en kolay yöntemi kişinin her gün aynı saatte kendisini tuvalete ihtiyacını gidermek için zorlamasıdır. Rektumun boşalmasını sağlayacak karın içi basınç artışının oluşması için en ideal pozisyonda tuvalet ihtiyacı giderilmeye çalışılmalı.

Tuvalet ihtiyacını gidermeye engel olabilecek anal fissur, hemoroid gibi ağrılı durumlar varsa mutlaka tedavi uygulanmalı. Bu rahatsızlıkların giderilmesinde ağızdan alınan dışkı yumuşatıcılar ve diyetin büyük önemi yoktur. En iyi çözüm yolu kişisel çabalar ve küçük lavmanlar yapmaktır. Normal refleks oluşana dek lavmanlar 2 günde bir tekrar uygulanabilir. Kabızlık hemoroid ve fissurleri artırdığından öncelikle yaşam biçimi değiştirilmeli, hareket edilmeli ve beslenme alışkanlığı düzenlenmeli. Ayrıca normal tuvalet giderme ihtiyacı yeniden kazanılmalı.
Normal doğum yapmak için basur engel teşkil etmez. Ancak basur büyükse beraberinde dış genital organda yaygın varisler varsa ya da hemoroid fazla büyüyüp tromboze olup kan pıhtısı içinde birikmişse sezaryen düşünülebilir.